Clostridium spp.

Clostridium spp. maken deel uit van het Firmicutes-phylum, wat bestaat uit meer dan 200 verschillende geslachten zoals Lactobacillus, Bacillus, Clostridium, Enterococcus en Ruminicoccus. Clostridiumgeslachten vertegenwoordigen 95% van de Firmicutes phyla. Het zijn obligaat anaërobe bacteriën en zuurstof is giftig voor hen. Soorten van de klasse Clostridia zijn vaak maar niet altijd grampositief. Clostridiabacteriën worden vaak aangetroffen in het darmbioom.

Clostridia zijn sporenvormende, grampositieve, anaëroben (hoewel sommige soorten microaërofiel zijn) microbiota. Het is bekend dat ze een verscheidenheid aan gifstoffen produceren, waarvan sommige potentieel dodelijk zijn. Er zijn drie soorten clostridia die algemeen erkende en vaak dodelijke ziekten veroorzaken. Clostridium tetani is het etiologische agens van tetanus, Clostridium botulinum is het etiologische agens van botulisme en Clostridium perfringens is één van de etiologische agentia van gasgangreen. Tetanus wordt samengetrokken door contact tussen sporen van C. tetani en een open wond, zoals op een roestige spijker stappen.

Clostridium difficile
Clostridium difficile, ook bekend als Peptoclostridium difficile, behoort tot de grampositieve, sporenvormende bacteriën. Overmatig gebruik van antibiotica kan leiden tot onbalans van het darmbioom, wat leidt tot overgroei van de soort Clostridium difficile en een ernstige infectie veroorzaakt. Effecten van deze infectie kunnen leiden tot ernstige diarree en ook de toename van de ernst van veel darmgerelateerde ziekten wordt ook verhoogd als gevolg van de infectie. Andere Clostridia-bacteriën in de darm zijn gekoppeld aan hersenconnectiviteit en een gezonde functie.

C. difficile wordt in de natuur aangetroffen in water, lucht, menselijke en dierlijke uitwerpselen, op de meeste oppervlakken (vooral in ziekenhuizen) en vooral in de bodem. C. difficile vertoont een optimale groei bij menselijke lichaamstemperatuur (37 ℃). Overmatige groei van de bacteriën in de darmen van menselijke en dierlijke gastheren leidt tot een opeenhoping van toxines en hun schadelijke effecten. Het kan van persoon op persoon worden overgedragen via de fecaal-orale route, vaak in ziekenhuissituaties.

C. difficile is katalase- en superoxide-dismutase-negatief en produceert twee soorten toxines: enterotoxine A en cytotoxine B, die signaaltransducties van cytoskelet in de gastheer verstoren. Onder stressomstandigheden produceren de bacteriën sporen die extreme omstandigheden kunnen overleven die de actieve bacteriën niet kunnen verdragen.

Clostridium difficile-infectie (CDI), is een symptomatische infectie vanwege de sporenvormende bacterie Clostridium difficile. Het wordt verspreid door bacteriesporen in ontlasting. Oppervlakken kunnen besmet raken met de sporen en verdere verspreiding vindt plaats via de handen. Risicofactoren voor infectie zijn onder meer het gebruik van antibiotica of protonpompremmers, ziekenhuisopname, andere gezondheidsproblemen en oudere leeftijd.

Diagnose is door ontlastingscultuur of testen op het DNA of de toxines van de bacterie. Als een persoon positief test maar geen symptomen heeft, staat de aandoening bekend als C. difficile-kolonisatie in plaats van een infectie.

Symptomen van een Clostridium difficile-infectie zijn onder meer waterige diarree, koorts, misselijkheid en buikpijn. C. difficile-infectie kan meer ernstige vormen aannemen zoals aanhoudende ​​diarree (minstens drie losse stoelgangen per dag), uitdroging, ernstige buikpijn, verlies van eetlust en misselijkheid. Het maakt ongeveer 20% van de gevallen van diarree met antibiotica uit. Complicaties kunnen bestaan uit pseudomembraneuze colitis, toxische megacolon, perforatie van de dikke darm en sepsis.

Clostridium scindens
Clostridium scindens is in staat primaire galzuren om te zetten in toxische secundaire galzuren, evenals glucocorticoïden om te zetten in androgenen door splitsing in de zijketen. C. scindens kan zich in de menselijke dikke darm vestigen en de aanwezigheid ervan wordt geassocieerd met resistentie tegen C. difficile-infectie, vanwege de productie van secundaire galzuren die de groei van C. difficile remmen.

Clostridium differentiatie

Clostridium sporogenes
Clostridium sporgenes wordt vaak in de bodem aangetroffen en kan soms ook in het maagdarmkanaal van de mensen koloniseren, maar dat is slecht in een kleine subgroep van de populatie.

Clostridium histolyticum
Clostridium histolyticum kan voorkomen in de bodem en is waarschijnlijk ook een bewoner van het darmkanaal bij mens en dier.

Clostridium sordellii
Clostridium sordellii is een zeldzame Clostridiumvorm die o.a. longontsteking en artritis kan veroorzaken.

Clostridium septicum
Clostridium septicum wordt in de grond en in het darmkanaal van mensen dier gevonden. Ze wordt in toenemende mate bij de mens uit het bloed geïsoleerd, vooral bij patiënten met een verlaagde weerstand.

Clostridium tetani
Clostridium tetani komt weidt verspreid in de grond voor, maar ook in het darmkanaal van mens en dier. De bacterie kan na autolyse het exotoxine tetanospasmine vrij laten komen, wat bij de mens tot tetanus kan leiden.

Clostridium bifermentans
Clostridium bifermentans is een zeer zeldzaam pathogeen bij mensen.

Clostridium baratii
Clostridium baratii kan in zeer zeldzame gevallen botulisme veroorzaken bij pasgeborenen, waarbij zij hun spierspanning verliezen en voedingsproblemen krijgen als gevolg van ademhalingsmoeilijkheden, wat fataal kan zijn.