Cortisoldagprofiel
Bij deze test wordt het hormoon cortisol op bepaalde tijden op een dag gemeten in het speeksel. Zo wordt een dagprofiel van de cortisolproductie door de bijnierschors vastgesteld.
Cortisol heeft uitgebreide effecten op verschillende organen in het lichaam: het werkt ontstekingsremmend, het houdt de bloedglucosespiegel, de bloeddruk en de spierkracht op peil en helpt de zout- en vochtbalans in evenwicht te houden.
In gebonden vorm zijn hormonen inactief. Voor de vaststelling van specifieke hormonale activiteiten is het daarom belangrijk om de concentratie vrije hormonen te bepalen. Ongeveer 95 tot 99% van de bijnierschorshormonen in bloed is aan eiwitten gebonden (bijvoorbeeld CBG (corticosteroïd-bindend globuline), SHBG (geslachtshormoon-bindend globuline) en albumine). In speeksel daarentegen is dit slechts 1-5%.
Naast een dagprofiel, is het ook mogelijk om de cortisolwaarde te bepalen aan hand van een eenmalige speekselafname. Dit geeft wel de mate van cortisol en dus het niveau van stress aan, maar geeft echter geen indruk van bijvoorbeeld een verstoord circadiaans ritme, zoals bij het dagprofiel het geval is.
Als uw cliënt bijvoorbeeld om praktische redenen geen speekseltest wilt uitvoeren, is het mogelijk om de cortisolwaarde in het bloed te meten. Houdt er dan wel rekening mee dat er andere referentiewaarden moeten worden gehanteerd.
Indicatie
Wanneer het lichaam onderhevig is aan stress, is de cortisolproductie verhoogd. Veranderingen in de gangbare cortisolspiegels geven hiermee de reactie van het lichaam op stress aan. Als er sprake is van chronische lichamelijke en/of geestelijke stress dan kan de bijnier uitgeput raken, waardoor deze niet meer in staat is om de verhoogde cortisolspiegels te handhaven.
Symptomen die aanleiding geven tot het inzetten van deze test zijn vooral vermoeidheid, uitputting en eventueel ook klachten als hypoglycemie, bloeddrukproblemen, spierslapte, lage lichaamstemperatuur en een verstoorde vochtbalans.
