Omega-3-Index
Zowel omega 3- als omega 6-vetzuren zijn essentiële vetzuren en moeten via de voeding worden ingenomen. De doorslaggevende factor is echter niet voldoende inname, maar vooral de relatie tot elkaar. Een overmaat op omega-6-vetzuren onderdrukt bijvoorbeeld de omega-3 moleculen en verhoogt daarmee het risico voor ventriculaire fibrillatie.
Als gevolg van de verandering in ons eetpatroon, is in de laatste decennia een fatale onbalans ontstaan in de optimale verhouding omega-3- versus omega-6-vetzuren.
In de steentijd (en bij de hedendaagse Eskimo's) was de verhouding van de omega-3 vetzuren versus de omega-6 vetzuren 1:1.
Het voedsel van de hedendaagse geïndustrialiseerde landen is echter zo laag aan omega-3-vetzuren en hoog aan omega-6-vetzuren, dat er een verhouding van 1:10 tot 1:20 is ontstaan. Dit heeft zeer ongunstige effecten op de gezondheid, omdat omega-6 vetzuren ontstekingsbevorderend zijn.
De Omega-3 index meet het percentage omega-3-vetzuren eicosapentaeen (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA) in het totale vetzuurgehalte in het bloed. Het ideale percentage ligt tussen de 8 en 11%.
Een lage omega-3 index (<4%) is een indicatie van een ontstekingsbevorderende situatie in het lichaam, waarin chronische ontstekingen zich optimaal kunnen ontwikkelen.
De lange-keten omega-3-vetzuren (α-linoleenzuur, docosahexaeenzuur (DHA) en eicosapentaeenzuur (EPA)) en omega-6-vetzuren (linolzuur, arachidonzuur) worden in het celmembraan opgenomen en omgezet in prostaglandinen, thromboxanes en leukotriënen. De uit omega-3-vetzuren gevormde prostacyclinen en tromboxanen remmen de aggregatie van bloedplaatjes en werken ontstekingsremmend. Dit in tegenstelling tot de van het omega-6-vetzuur arachidonzuur gevormde prostacyclinen en tromboxanen.
Een hogere Omega 3-Index is gekoppeld aan gezond ouder worden en biedt verschillende voordelen voor lichaam en geest. Omega-3 ondersteunt het immuunsysteem en de hersenen in elke fase van het leven; van de hersenontwikkeling bij kinderen tot het behoud van de cognitieve functies (geheugen, concentratie) op latere leeftijd. Daarnaast heeft omega-3 een gunstig effect op de ontwikkeling van het gezichtsvermogen en de gezondheid van de ogen, alsook op de functie van het hart. Tot de essentiële cardio-protectieve eigenschappen van omega-3 vetzuren behoort de daling van de triglyceridenspiegel en eveneens een toename van HDL-cholesterol-waarden. Omega-3-vetzuren verlagen de bloeddruk, verwijden de kleine bloedvaten, belemmeren de samenklontering van trombocyten en verbeteren de vloeibaarheid van het bloed. Bovendien is aangetoond dat ze een stabiliserend effect hebben op plaques in de halsslagader. De belangrijkste cardio-protectieve eigenschap van omega-3 vetzuren is de anti-aritmische werking.
Ook bij psychische aandoeningen wordt een gunstige invloed van omega-3-vetzuren waargenomen. Nieuwe onderzoeken tonen aan dat het gebruik van omega-3 vetzuren aandoeningen als schizofrenie, (manische) depressie en ADHD positief kan beïnvloeden.